Heb jij ook een slechte gewoonte waar je vanaf wilt? Je bent niet de enige. Veel mensen proberen een bepaalde gewoonte te doorbreken: van ongezond eten tot nagelbijten. Makkelijk is dat niet: na lange tijd ben je als het ware ‘geprogrammeerd’ om iets op een bepaalde manier te doen. Je slechte gewoonte volgen is daardoor makkelijker dan ‘m veranderen. Hoe doorbreek je een slechte gewoonte? Lees het in onze 7 tips!
1. Signaleren: wanneer volg je jouw slechte gewoonte?
Iedereen is verschillend, maar elke slechte gewoonte is ergens begonnen. Om maar wat voorbeelden te noemen:
- Je begon met nagelbijten tijdens een stressvolle periode
- Ooit begon je met alcohol drinken omdat het gezellig was
- Het is lekker om te snacken op het moment dat je je rot voelt
Zodra bepaald gedrag een gewoonte wordt, ben je je er niet altijd van bewust dat je iets doet. Zo pakken sommige mensen altijd een snack op een bepaald moment, zonder dat ze zich afvragen of ze daar écht zin in hebben! Hoe zit dat bij jouw slechte gewoonte? Wanneer begon je die gewoonte te volgen en op welke momenten heb je er behoefte aan? Als je dit bij jezelf vast kunt stellen, heb je al een begin gemaakt.
2. Programmeer een goede gewoonte over je slechte gewoonte heen
Een gewoonte is iets dat als het ware bij je is geprogrammeerd. In veel gevallen is dat prettig of nodig. Denk bijvoorbeeld aan eten en slapen op bepaalde tijden, samen eten of je hond uitlaten. Je denkt niet altijd meer na over deze gewoonten: het is een automatisme geworden. Het gemene is dat ook de slechte gewoonten in je hoofd zijn geprogrammeerd. Ermee stoppen lijkt daardoor lastiger dan ermee doorgaan. Toch kan het! Een oplossing om een slechte gewoonte te doorbreken, is om er een goede gewoonte ‘overheen’ te programmeren. We geven een paar voorbeelden:
- Als je trek hebt in een ongezonde snack, kies je voor groente of fruit in plaats van chips, koek of ijs
- Als je je gespannen voelt, ga je een rondje lopen in plaats van roken
- Als nagelbijten je gewoonte is, leg je een stresspoppetje of balletje bij je neer om in je hand te houden
- Als je lang blijft snoozen nadat je wekker is gegaan, ga je in plaats van snoozen de (online) krant lezen om wakker te worden
- Als je graag een drankje in je handen hebt, drink je een lekkere thee in plaats van een wijntje
Zo zijn er allerlei voorbeelden te bedenken waarbij je een nieuwe (betere) gewoonte over de oude gewoonte heen programmeert. Dat lukt niet in één keer, maar op de langere termijn is het een sterke oplossing.
Heb je een bepaald denkpatroon waar je graag vanaf wil? Lees dan ons artikel met tips over hoe je gebalanceerd kan denken.
3. Cold turkey stoppen
Cold turkey stoppen met een slechte gewoonte werkt niet voor iedereen. Toch heeft het wel een paar voordelen, met name bij roken. Cold turkey stoppen heeft als voordeel dat je in één keer van je gewoonte af bent. Lastig daaraan is wél dat je, met name na het roken, last kunt hebben van ontwenningsverschijnselen. Het is daarom niet ongebruikelijk dat mensen hulp inschakelen als ze cold turkey ergens mee stoppen. Op het gebied van roken heb je bijvoorbeeld goede zelfhulpboeken. Deze helpen je door het proces heen en voorkomen dat je een terugval krijgt.
4. Kleine stapjes
Is cold turkey stoppen niets voor jou of past het niet bij jouw gewoonte? Stop dan met je slechte gewoonte in kleine stapjes. Kom je moeilijk je bed uit en moet je vaak haasten? Dan sta je elke dag 5 minuten eerder op. Andere voorbeelden zijn:
- Stoppen met drinken op bepaalde dagen
- Telkens iets minder snoepen én minder snoep kopen
- Met jezelf afspreken hoe vaak je eten laat bezorgen
- Elke dag één sigaret minder roken
Het helpt om te beginnen dus om grenzen met jezelf af te spreken. Afhankelijk van wat je wilt bereiken, kun je die grenzen verder uitbouwen.
5. Hou je voortgang bij en vraag hulp aan je omgeving
Bijhouden hoe je vooruitgaat én wat je tegenhoudt, helpt je om patronen te doorbreken. Een manier om dit te doen is om een dagboekje bij te houden. Dit gaat het beste als je je bewust bent van je eigen gedrag. Vraag iemand uit je omgeving of hij of zij je daarbij wil helpen. Misschien kan degene met wie je samenwoont je bijvoorbeeld aanspreken als je op je nagels bijt of als je teveel wilt drinken.
Het bijhouden van je vooruitgang is belangrijk, maar doe het vooral op de manier die je fijn vindt. Hoe kunnen anderen jou het beste steunen? Dat weet jij zelf het beste!
6. Benader jezelf niet negatief: accepteer je gewoonte
Een slechte gewoonte afleren is niet altijd makkelijk. Zeker niet als je er voortdurend mee bezig bent: je legt dan de focus op iets negatiefs van jezelf. Het niet accepteren van je slechte gewoonte maakt het moeilijker om ‘m af te leren. Sommige dingen horen nu eenmaal bij je. Dat wil niet zeggen dat je je aan de slechte gewoonte hoeft te geven: door hem te doorbreken hou je de controle. Om positief te blijven kan het helpen om je te richten op iets nieuws, zoals:
- Een nieuwe sport of hobby
- Sociale activiteiten
- Het creëren van extra momenten waarop je ontspant: een film kijken, een boek lezen of muziek luisteren
En ook belangrijk: blijf vooral stilstaan bij je goede gewoonten! Schrijf ze bijvoorbeeld eens op. Lees ook onze blog eens over gemotiveerd je doel bereiken.
7. Denk na over de voordelen van stoppen met een slechte gewoonte
Elke slechte gewoonte waar je mee stopt brengt voordelen met zich mee. Als je een patroon wilt doorbreken, helpt het om erbij stil te staan welke voordelen dat heeft. Zo gaan mensen die gezonder eten, zich fitter en zelfverzekerder voelen. Als je stopt met roken, hou je meer geld over en wordt je conditie beter. Zet de voordelen van het doorbreken van jouw gewoonte eens op een rij: zo zie je voor je waarom het waardevol is om je gedrag te veranderen!
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!
Meer artikelen over dit onderwerp
